ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Κανονισμοί Μέσης Εκπαίδευσης

Μέρος ΙΙ

Βασικές Αρχές

Αρχές που διέπουν την ερμηνεία και εφαρμογή των παρόντων Κανονισμών
3.
  • Οποιοδήποτε πρόσωπο ή/και δημόσια αρχή εμπλέκεται με οποιοδήποτε τρόπο στην ερμηνεία και εφαρμογή των παρόντων Κανονισμών έχει υποχρέωση, ανεξάρτητα από το κατά πόσο αυτό αναφέρεται σε συγκεκριμένο άρθρο ή μη, να ερμηνεύει και να εφαρμόζει τις διατάξεις του-

    • (α) χωρίς καμία διάκριση στη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις του παιδιού ή των γονέων ή κηδεμόνων του ή την υπηκοότητα, εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσιακή κατάσταση, την ανικανότητα, τη γέννηση, το σεξουαλικό προσανατολισμό ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση,

    • (β) με σεβασμό στο εγγενές δικαίωμα του παιδιού στη ζωή, την επιβίωση και την ανάπτυξη,

    • (γ) με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και την προσωπική αξία του παιδιού και με αμεροληψία, με ιδιαίτερη προσοχή στην προσωπική του κατάσταση, στην ευημερία και στις ιδιαίτερες ανάγκες του, και με πλήρη σεβασμό στη σωματική και ψυχολογική του ακεραιότητα,

    • (δ) λαμβάνοντας υπόψη πρωτίστως το συμφέρον του παιδιού, κατά τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης η οποία το επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα,

    • (ε) με σεβασμό στο δικαίωμα του παιδιού να εκφράζει τις απόψεις του και να συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων που το αφορούν, ανάλογα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητας του,

    • (στ) με σεβασμό στην αρχή ότι κανένα παιδί δεν υποβάλλεται σε ποινές ή σε μεταχείριση που είναι απάνθρωπες ή εξευτελιστικές, και

    • (ζ) με σεβασμό στην αρχή ότι η λήψη παιδαγωγικών μέτρων αποβλέπει στη βελτίωση της αυτοπειθαρχίας του παιδιού.

  • Κατά την εφαρμογή των παρόντων Κανονισμών, κάθε πρόσωπο ή δημόσια αρχή, λαμβάνει υπόψη την ηλικία, τον βαθμό ωριμότητας, την υγεία, τη διανοητική και φυσική ανάπτυξη του παιδιού και το κατά πόσο αυτό για οποιοδήποτε λόγο βρίσκεται σε ευάλωτη κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσης και ανατροφής του.

  • Απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε μορφής βίας εναντίον παιδιού.

  • Οποιοδήποτε πρόσωπο ή/και δημόσια αρχή, εμπλέκεται με οποιοδήποτε τρόπο στην ερμηνεία και εφαρμογή των παρόντων Κανονισμών, έχει υποχρέωση να προστατεύει την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του παιδιού, καθώς επίσης και τα δεδομένα προσωπικού του 138(1) του 2001 χαρακτήρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού 37(1) του 2003 Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου και να διασφαλίζει ότι παρέχεται η ελάχιστη 105(1) του 2012. δυνατή πρόσβαση σε όλα τα ηχογραφημένα ή βιντεοσκοπημένα υλικά ή έγγραφα που περιέχουν ευαίσθητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα παιδιού, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των παρόντων Κανονισμών.


Γενικές αρχές λειτουργίας των δημόσιων σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης
4.
    • (α) Ο μαθητής έχει δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση της γνώμης ή των απόψεων του μέσα στο σχολείο, όταν αυτές διατυπώνονται με τρόπο που να μην προσβάλλουν την υπόληψη ή την προσωπικότητα των άλλων.

    • (β) Το αναφερόμενο στην παράγραφο (α) δικαίωμα περιλαμβάνει την ελευθερία αναζήτησης, λήψης και διάδοσης οποιουδήποτε είδους πληροφοριών και ιδεών, ανεξαρτήτως συνόρων, υπό προφορική, γραπτή, τυπωμένη ή καλλιτεχνική μορφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο επιλέξει ο μαθητής:

    • Νοείται ότι η ελευθερία έκφρασης γνώμης ή απόψεων του μαθητή εκφράζεται κατά τρόπο που δεν περιλαμβάνει καμιά παρότρυνση σε μίσος ή προσπάθεια επιβολής θέσεων λόγω διαφορών φυλής, φύλου, θρησκείας, ιθαγένειας, κομματικών πεποιθήσεων ή οποιασδήποτε άλλης διαφορετικότητας.

    • (α) Ο μαθητής έχει δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Τα σχολεία οφείλουν να σέβονται το δικαίωμα των γονέων ή, ανάλογα με την περίπτωση, των νόμιμων κηδεμόνων του μαθητή, να τον καθοδηγούν σε ό,τι αφορά την άσκηση του ως άνω δικαιώματος κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του.

    • (β) Η ελευθερία εκδήλωσης της θρησκείας ή των πεποιθήσεων του δεν μπορεί να υπόκειται παρά μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από το νόμο και που είναι αναγκαίοι για τη διαφύλαξη της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας και των δημόσιων ηθών ή των ελευθεριών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των άλλων.

  • Κανένας μαθητής δεν θα αποτελεί αναίτια, αυθαίρετα ή παράνομα αντικείμενο παρέμβασης στην ιδιωτική του ζωή, στην οικογένεια του ή στην αλληλογραφία του, ούτε προσβολών της τιμής, της προσωπικότητας και της υπόληψης του:

    Νοείται ότι στις περιπτώσεις που υπάρχει υπόνοια πως τίθεται θέμα ασφάλειας της σωματικής ακεραιότητας ή της ζωής του ίδιου του μαθητή ή άλλων μαθητών, δύο εντεταλμένοι εκπαιδευτικοί λειτουργοί του ιδίου φύλου επιθεωρούν τη σχολική τσάντα του μαθητή ή προβαίνουν σε σωματικό έλεγχο του για ύπαρξη επικίνδυνων αντικείμενων ή/και ουσιών:

    Νοείται περαιτέρω ότι το σχολείο διασφαλίζει την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κάθε παιδιού σύμφωνα με τον περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Νόμο.

  • Κάθε σχολείο συστήνει Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Ενδοσχολικής Βίας, η οποία εκπονεί σχέδιο δράσης μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου, το οποίο στοχεύει στην πρόληψη της αντικοινωνικής συμπεριφοράς και παραβατικής συμπεριφοράς, στη βελτίωση και στην προαγωγή της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας των μαθητών:

    Νοείται ότι, η Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Ενδοσχολικής Βίας συνεργάζεται και συμμετέχει σε πολυθεματικές επιτροπές μαζί με άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Επαρχιακό ΠΛΕ, Συντονιστική Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης, Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης, Υπηρεσία Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής, Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και Επαρχιακή Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης), καθώς και άλλες υπηρεσίες της Δημοκρατίας (Υπηρεσία Κοινωνικής Ευημερίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων του Υπουργείου Υγείας):

    Νοείται περαιτέρω ότι, το σχολείο λαμβάνει όλα τα κατάλληλα διοικητικά και παιδαγωγικά μέτρα, προκειμένου να προστατεύει τους μαθητές από οποιαδήποτε μορφή βίας, κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής, προσβολής, εκμετάλλευσης ή έλλειψης φροντίδας.

  • Το σχολείο, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, υλοποιεί σταδιακά εκείνες τις συνθήκες που εξασφαλίζουν-

    • (α) περιβάλλον και παιδαγωγικές υπηρεσίες ποιότητας που προάγουν την ανάπτυξη ελεύθερων, δημοκρατικών, υγιών και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων·

    • (β) την υγιεινή και την ασφάλεια των χώρων και των εγκαταστάσεων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες όλων των μαθητών, περιλαμβανόμενων και των μαθητών με αναπηρίες·

    • (γ) την παροχή υπηρεσιών και προγραμμάτων προαγωγής της υγείας και ψυχολογικής βοήθειας και υποστήριξης·

    • (δ) προγράμματα αγωγής υγείας και πολιτότητας που να στοχεύουν στην προστασία των μαθητών από την παράνομη χρήση ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου·

    • (ε) την παροχή προληπτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων για αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας, του λειτουργικού αναλφαβητισμού και των μαθησιακών δυσκολιών·

    • (στ) την προαγωγή του αλληλοσεβασμού·

    • (ζ) την ενθάρρυνση της τακτικής σχολικής φοίτησης και τη μείωση των απουσιών·

    • (η) την εφαρμογή της σχολικής πειθαρχίας κατά τρόπο συμβατό με την αξιοπρέπεια του μαθητή ως ανθρώπινου όντος, τους παρόντες Κανονισμούς και τις διατάξεις του περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικού) Νόμου.

  • Το εκπαιδευτικό σύστημα αποσκοπεί και-

    • (α) στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού και στην πληρέστερη δυνατή ανάπτυξη των χαρισμάτων του και των σωματικών και πνευματικών του ικανοτήτων·

    • (β) στην ανάπτυξη του σεβασμού για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και αρχές που καθιερώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

    • (γ) στην ανάπτυξη του σεβασμού προς τους γονείς του παιδιού, την ταυτότητα του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες, καθώς και του σεβασμού του προς τις εθνικές αξίες της χώρας στην οποία διαβιοί, της χώρας από την οποία κατάγεται και για τους πολιτισμούς που διαφέρουν από το δικό του·

    • (δ) στην προετοιμασία του παιδιού για μία υπεύθυνη ζωή σε μία ελεύθερη κοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φυλών και φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής·

    • (ε) στην ανάπτυξη του σεβασμού για το φυσικό περιβάλλον.

  • Το σχολείο δεν επιτρέπει την είσοδο τρίτων προσώπων σε αυτό, χωρίς άδεια από τη Διεύθυνση του σχολείου.


Καθήκοντα και υποχρεώσεις μαθητών
5.
  • Τηρουμένων των προνοιών των παρόντων Κανονισμών, ο μαθητής εκτελεί τα μαθητικά του καθήκοντα, όπως αυτά προβλέπονται από την εκπαιδευτική νομοθεσία και από τους εσωτερικούς κανονισμούς του σχολείου του.

  • Στο μαθητή μπορεί να ανατεθεί, με τη συναίνεση του, εργασία εκτός προγράμματος μέσα στο πλαίσιο των ενδοσχολικών δραστηριοτήτων.

  • Ο μαθητής φορεί καθημερινά στο σχολείο την εγκεκριμένη από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στολή, που καθορίζεται με σχετική εγκύκλιο, μετά από εισήγηση του Συμβουλίου Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης· η στολή των μαθητών για το μάθημα της Φυσικής Αγωγής καθορίζεται με εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού· το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού εκδίδει σχετικές εγκυκλίους, οι οποίες καθορίζουν την ευπρεπή εμφάνιση των μαθητών· σχετικά με τη στολή των μαθητών για τα εργαστήρια, το σχολείο εφαρμόζει τις διατάξεις του περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμου και ο μαθητής συμμορφώνεται σχετικά.

  • Οι μαθητές συμμετέχουν, εκτός αν με ειδική ανακοίνωση ή απόφαση του Διευθυντή καθορίζεται διαφορετικά, σε κάθε εκδήλωση του σχολείου, συμπεριλαμβανόμενων των σχολικών εκδρομών και ομαδικών εκκλησιασμών:

  • Νοείται ότι μαθητής δεν υποχρεούται να συμμετάσχει σε ομαδικό εκκλησιασμό, αν το δηλώσει ο γονέας ή ο κηδεμόνας του ή ο ίδιος αν είναι ηλικίας πέραν των δεκαέξι (16) ετών, κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς:

    Νοείται περαιτέρω ότι μαθητής που δεν συμμετέχει σε ομαδικό εκκλησιασμό επιβλέπεται κατά τον χρόνο του εκκλησιασμού από προσωπικό που ορίζεται κατά περίπτωση από το Διευθυντή του σχολείου του και ασχολείται με δημιουργικές δραστηριότητες και μελέτες.

  • Μαθητής τιμωρείται με αποβολή από τα μαθήματα, αφού ενημερωθούν αμέσως από το Διευθυντή οι γονείς ή ο κηδεμόνας του, τηρουμένων των προνοιών του Κανονισμού 22.

  • Απουσία του μαθητή από το σχολείο πρέπει να δικαιολογείται με ειδική υπεύθυνη βεβαίωση του γονιού ή κηδεμόνα που να μπορεί να γίνει δεκτή από τη Διεύθυνση. Η βεβαίωση ή το πιστοποιητικό του θεράποντος ιατρού πρέπει να παρουσιάζονται στη Διεύθυνση, όταν ο μαθητής επανέλθει στο σχολείο και όχι αργότερα από πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα της επιστροφής και για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, όχι αργότερα από δύο (2) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα της επιστροφής.

  • Μαθητής που απουσίασε δικαιολογημένα πέραν των δύο (2) εργάσιμων ημερών, λόγω ασθένειας, αποβολής ή άλλης τεκμηριωμένης αιτίας από το σχολείο, έχει υποχρέωση να καλύψει τα κενά στα μαθήματα που έχασε με τη βοήθεια των διδασκόντων του.

  • Κάθε μαθητής, ατομικά ή μαζί με άλλους μαθητές, έχει το δικαίωμα να υποβάλλει αιτήματα ή παράπονα προς τη Διεύθυνση του σχολείου· έγγραφα αιτήματα ή παράπονα που αναφέρονται σε εκπαιδευτικό λειτουργό θα πρέπει να υποβάλλονται στο Διευθυντή του σχολείου, ο οποίος, αφού ακούσει την εκδοχή του εκπαιδευτικού λειτουργού, τα διερευνά και τα διαβιβάζει ανάλογα στην αρμόδια αρχή μαζί με τις παρατηρήσεις του και αφού ενημερώσει ταυτόχρονα τον ενδιαφερόμενο εκπαιδευτικό.

  • Μαθητής που συλλαμβάνεται να αντιγράφει σε γραπτές εξετάσεις βαθμολογείται με το βαθμό ένα (1) και υποχρεούται να αποχωρήσει από την τάξη· βαθμολογείται επίσης με μονάδα και ο μαθητής που αρνείται αδικαιολόγητα να λάβει μέρος σε διαγώνισμα ή βρίσκεται στο σχολείο και δεν προσέρχεται στην τάξη κατά την ώρα του διαγωνίσματος. Όπου είναι δυνατό, τα σχετικά τεκμήρια επισυνάπτονται στο γραπτό του δοκίμιο και ο διδάσκων ή ο επιτηρητής καθηγητής αναγράφει απαραίτητα σχετική παρατήρηση στο γραπτό δοκίμιο του μαθητή. Παιδαγωγικά μέτρα λαμβάνονται και για τους μαθητές που συνεννοούνται προφορικά ή άλλως πως κατά την ώρα της εξέτασης.

    (9Α) Η ενεργοποίηση και χρήση από μαθητή κινητού τηλεφώνου ή/και άλλης ηλεκτρονικής έξυπνης συσκευής που διαθέτει δυνατότητα συνδεσιμότητας ή/και σύστημα λήψης, αποθήκευσης και επεξεργασίας εικόνας ή/και ήχου απαγορεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του σχολείου και ο εν λόγω μαθητής υπόκειται σε παιδαγωγικά μέτρα τα οποία προβλέπονται στους παρόντες Κανονισμούς: Νοείται ότι, επιτρέπεται η ενεργοποίηση και χρήση από μαθητή κινητού τηλεφώνου ή/και άλλης ηλεκτρονικής έξυπνης συσκευής, εφόσον πραγματοποιείται υπό την εποπτεία του εκπαιδευτικού και εξυπηρετεί τη διδακτική πράξη και εκπαιδευτική διαδικασία γενικότερα: Νοείται περαιτέρω ότι, επιτρέπεται η ενεργοποίηση και χρήση από μαθητή κινητού τηλεφώνου σε περιπτώσεις όπου προκύπτει έκτακτη ανάγκη για θέματα ασφάλειας ή/και υγείας.

    (9Β) Το Υπουργείο προβαίνει σε αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή της απαγόρευσης που προβλέπεται στις πρόνοιες της παραγράφου (9Α) σε σχέση με το ποσοστό παραβατικότητας και τα μαθησιακά αποτελέσματα στο τέλος της σχολικής χρονιάς 2024-2025 και 2025-2026.

  • Μαθητής που διαπράττει παράπτωμα κατά τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου υπόκειται σε παιδαγωγικά μέτρα που προνοούν οι παρόντες Κανονισμοί. Στα ίδια παιδαγωγικά μέτρα υπόκειται ο μαθητής και στην περίπτωση που το παράπτωμα διαπράχθηκε έξω από το σχολείο, αν το παράπτωμα αυτό έγινε σε εργάσιμο για το σχολείο χρόνο ή εκτός ωρών λειτουργίας του σχολείου, νοουμένου ότι το παράπτωμα αφορά περιουσιακά στοιχεία σχολείου ή των μαθητών ή του προσωπικού αυτού ή αφορά στην προσβολή της αξιοπρέπειας μαθητών ή του προσωπικού του σχολείου. Επίσης σε παιδαγωγικά μέτρα υπόκειται μαθητής στις περιπτώσεις που υποπίπτει σε παράπτωμα κατά τη διάρκεια σχολικών εκδηλώσεων, σχολικών αποστολών ή κατά τη μεταφορά του με σχολικό λεωφορείο σε μη εργάσιμο χρόνο.


Διοίκηση
6. Τα δημόσια Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου υπάγονται διοικητικά στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, το οποίο έχει την ευθύνη για τη λειτουργία τους και για την παρεχόμενη από αυτά εκπαίδευση.

6Α. Η παρεχόμενη εκπαίδευση προσφέρεται διά ζώσης με φυσική παρουσία μαθητών και εκπαιδευτικών λειτουργών στο σχολείο:

Νοείται ότι, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση με απόφαση της αρμόδιας αρχής εφόσον συντρέχουν λόγοι ουσιαστικού δημοσίου συμφέροντος λόγω καταστάσεων ανωτέρας βίας ή εκτάκτου ανάγκης:

Νοείται περαιτέρω ότι, η αρμόδια αρχή εκδίδει, μετά τη διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 35 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και την προηγούμενη διαβούλευση με τον Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δεσμευτικές Οδηγίες, στις οποίες ορίζονται και ρυθμίζονται τηρούμενων των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, ο σκοπός, τα τεχνολογικά μέσα και η χρήση τους για την υλοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η διαδικασία και ο τρόπος συμμετοχής των μαθητών και των εκπαιδευτικών λειτουργών σε αυτήν, η συλλογή, η επεξεργασία και η περίοδος αποθήκευσης των προσωπικών δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών λειτουργών, τα οργανωτικά, τεχνικά και μέτρα φυσικής ασφάλειας προς διασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και οποιαδήποτε άλλη απαραίτητη λεπτομέρεια.
Υπηρεσία Διαδικτύου και Επικοινωνίας - Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας